Beter gereglementeerde en meer transparante financiële markten

KERNPUNTEN

1. Waarborgen dat financiële producten op gereglementeerde platformen worden verhandeld. Het doel is het wegwerken van lacunes in de structuur van financiële markten. Er wordt een nieuw, gereglementeerd handelsplatform opgericht om het maximumaantal niet-gereglementeerde handelstransacties te omvatten: de georganiseerde handelsfaciliteit (OTF)¹, die naast bestaande handelsplatformen zoals de gereglementeerde markten zal bestaan.
2. Grotere transparantie. De voorschriften verscherpen de transparantievereisten die gelden voordat en nadat financiële instrumenten worden verhandeld, bijvoorbeeld wanneer marktdeelnemers informatie aangaande de prijzen van financiële instrumenten openbaar moeten maken. Afhankelijk van het type financieel instrument worden deze vereisten anders geijkt.
3. Beperking van de speculatie op grondstoffen. Speculatie op grondstoffen – een financiële praktijk die ertoe kan leiden dat de prijzen van basisproducten (zoals landbouwproducten) sterk stijgen – wordt beperkt door de invoering van een geharmoniseerd EU-systeem dat de aangehouden posities voor grondstoffenderivaten beperkt. Nationale autoriteiten kunnen de omvang van een positie die marktdeelnemers voor grondstoffen-derivaten mogen aanhouden, beperken.
4. Aanpassing van de voorschriften aan nieuwe technologieën. Krachtens de nieuwe voorschriften moet worden voorzien in controlemechanismen voor handelsactiviteiten die elektronisch worden uitgevoerd op heel hoge snelheid, zoals flitshandel². De mogelijke risico’s van een ruimer gebruik van technologie worden beperkt door een combinatie van voorschriften om te voorkomen dat deze handelstechnieken tot onordelijke markten leiden.
5. Betere beleggersbescherming. Beleggingsondernemingen moeten overeenkomstig de belangen van hun cliënten handelen wanneer ze hun beleggingsdiensten aanbieden. Deze ondernemingen moeten de activa van hun cliënten vrijwaren of waarborgen dat de producten die zij vervaardigen, aanbieden of aanbevelen zo ontworpen zijn dat ze voldoen aan de wensen van eindcliënten. Beleggers zullen ook meer informatie krijgen over producten en diensten die hun worden aangeboden of aanbevolen. Bovendien moeten ondernemingen ervoor zorgen dat de beloning van personeel en prikkels die worden ontvangen door of betaald aan de ondernemingen om een bepaald financieel product aan te bevelen, niet zodanig worden georganiseerd dat de belangen van cliënten worden geschaad.
6. Aanvangskapitaal. Wijzigingsrichtlijn (EU) 2019/2034 betreffende het prudentiële toezicht op beleggingsondernemingen (zie de samenvatting) harmoniseert het vereiste bedrag aan aanvangskapitaal van beleggingsondernemingen die OTF’s en multilaterale handelsfaciliteiten³ (MTF’s) exploiteren.
7. Vergunningverlening en toezicht. De Europese Autoriteit voor effecten en markten (ESMA) is verantwoordelijk voor het verlenen van vergunningen aan en het toezicht op ondernemingen die gegevensrapportagediensten willen aanbieden, na wijzigingen die zijn ingevoerd met Richtlijn (EU) 2019/2177.
8. Crowdfundingdienstverleners. Rechtspersonen die krachtens Verordening (EU) 2020/1503 als crowdfundingdienstverlener zijn toegelaten, zijn uitgesloten van het toepassingsgebied van Richtlijn 2014/65/EU.
9. Groeimarkten voor kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s). Wijzigingsverordening (EU) 2019/2115 bevat nieuwe voorschriften om het gebruik van mkb-groeimarkten, een krachtens Richtlijn 2014/65/EU ingesteld nieuw type handelsplatform en een subcategorie van de MTF’s, actief te stimuleren. Zij zijn bedoeld om het mkb een vlottere toegang tot kapitaal te bieden, het in staat te stellen te groeien en de ontwikkeling te bevorderen van gespecialiseerde markten die op de behoeften van uitgevende instellingen uit het mkb met groeipotentieel willen inspelen.
10. COVID-19-pandemie. Om te helpen bij het herstel na de pandemie werden met Wijzigingsrichtlijn (EU) 2021/338 bepaalde MiFID II-regels die niet nuttig of te omslachtig waren vereenvoudigd. De periodieke rapportage die door handels- en uitvoeringsplatformen en beleggingsondernemingen met systematische interne afhandeling⁴ moest worden gepubliceerd, werd opgeschort tot februari 2023. Ook heeft de wijzigingshandeling enkele wijzigingen in de regeling inzake positielimieten voor grondstoffenderivaten ingevoerd om de opkomst en ontwikkeling van in euro luidende grondstoffenmarkten te ondersteunen.
11. Digitale operationele weerbaarheid. Wijzigingsrichtlijn (EU) 2022/2556 brengt de bepalingen van de richtlijn en verschillende andere verwante richtlijnen in overeenstemming met de vereisten inzake informatie- en communicatietechnologie (ICT)-risico's voor financiële entiteiten in de verordening betreffende digitale operationele weerbaarheid van de financiële sector (DORA) (Verordening (EU) 2022/2554 – zie de samenvatting).
12. Europees centraal toegangspunt. Met Wijzigingsrichtlijn (EU) 2023/2864 wordt er een artikel toegevoegd in Richtlijn 2014/65/EU dat EU-lidstaten vanaf 10 januari 2030 verplicht ervoor te zorgen dat beleggingsondernemingen, marktdeelnemers of uitgevende instellingen, wanneer zij gereglementeerde informatie openbaar maken, deze informatie tegelijkertijd indienen bij de verzamelende instantie en de ESMA daarvan op de hoogte stellen, met als doel deze toegankelijk te maken op het Europees centraal toegangspunt, opgericht bij Verordening (EU) 2023/2859.
13. EU-brede consolidated tape⁵. Wijzigingsrichtlijn (EU) 2024/790 strekt tot bijwerking van Richtlijn 2014/65/EU, met name om rekening te houden met de invoering van een EU-brede consolidated tape voor financiële markten in de EU in het kader van de verordening betreffende markten in financiële instrumenten (Verordening (EU) nr. 600/2014). Dit zal de prijstransparantie over handelsplatformen heen, de concurrentie tussen hen en de liquiditeit van de markten verbeteren. ESMA heeft de taak criteria te ontwikkelen voor het selecteren van de verstrekkers van consolidated tape (CTP's) en vervolgens het verlenen van vergunningen en het toezicht op die verstrekkers.

Gedelegeerde en uitvoeringshandelingen

De Europese Commissie heeft een reeks gedelegeerde en uitvoeringshandelingen vastgesteld, waaronder de volgende.

• Gedelegeerde Richtlijn (EU) 2017/593 zoals gewijzigd bij Gedelegeerde Richtlijn (EU) 2021/1269, die betrekking heeft op aspecten van de bescherming van de belegger:
  • vrijwaring van de fondsen en financiële instrumenten van cliënten,
  • productgovernance⁶,
  • geldelijke en niet-geldelijke compensatie, en
  • de integratie van duurzaamheidsfactoren in de productgovernanceverplichtingen;
• Gedelegeerde Verordening (EU) 2017/565 betreffende de door beleggingsondernemingen in acht te nemen organisatorische eisen en voorwaarden voor de bedrijfsuitoefening, zoals gewijzigd door Gedelegeerde Verordeningen (EU) 2021/1253 wat betreft de integratie van duurzaamheidsfactoren, -risico’s en -voorkeuren en 2021/1254 betreffende de door beleggingsondernemingen in acht te nemen organisatorische eisen en voorwaarden voor de bedrijfsuitoefening;
• Uitvoeringsverordening (EU) 2016/824 betreffende technische normen voor de beschrijving van de werking van MTF’s en OTF’s en de kennisgeving aan de ESMA.